“Hərbi xidmətkeçmə haqqında” Əsasnamənin təsdiq edilməsi barədə” və “Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında” qanunlarda nələr var?
Noyabrın 25-də Milli Məclisin növbəti plenar iclası spiker Sahibə Qafarovanın sədrliyi ilə keçirilib. “Yeni Müsavat”ın məlumatına görə, ilk olaraq “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Maldiv Respublikası Hökuməti arasında ümumvətəndaş pasport sahiblərinin viza tələbindən qarşılıqlı azad edilməsi haqqında Saziş” təsdiqlənib.
Daha sonra iclasda Azərbaycanla bir sıra ölkələr arasında mövcud olan diplomatik və xidməti pasport sahiblərini vizadan qarşılıqlı azad edən anlaşmaları əhatə edən qanun layihələri müzakirəyə çıxarılıb. “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Anqola Respublikası Hökuməti arasında diplomatik və xidməti pasport sahiblərinin vizadan qarşılıqlı azad edilməsi haqqında Saziş”in təsdiq edilməsi barədə”, “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Bəhreyn Krallığı Hökuməti arasında diplomatik pasport sahiblərinin viza tələblərindən azad edilməsi haqqında Saziş”in təsdiq edilməsi barədə”, “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Cibuti Respublikası Hökuməti arasında diplomatik və xidməti pasport sahiblərinin viza tələblərindən azad edilməsi haqqında Saziş”in təsdiq edilməsi barədə”, “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Dominikan Respublikası Hökuməti arasında diplomatik və xidməti/rəsmi pasport sahiblərinin viza tələbindən azad edilməsi haqqında Saziş”in təsdiq edilməsi barədə”, “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Qvineya-Bisau Respublikası Hökuməti arasında diplomatik, xidməti və xüsusi pasport sahiblərinin vizadan qarşılıqlı azad edilməsi haqqında saziş”in təsdiq edilməsi barədə”, “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Surinam Respublikası Hökuməti arasında diplomatik və xidməti pasport sahiblərinin viza tələbindən azad edilməsi haqqında saziş”in təsdiq edilməsi barədə” qanun layihələri təsdiqlənib.
Müzakirələr zamanı Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsinin sədri Səməd Seyidov çıxış edib, həmçinin ABŞ səfəri və keçirilən görüşlərlə bağlı həmkarlarını məlumatlandırıb. Deputat Qüdrət Həsənquliyev söz alaraq, həmkarının bir məsələyə aydınlıq gətirməsini istəyib. O, “Öncə deputat həmkarlarımı ABŞ-yə uğurlu səfər münasibətilə təbrik edirəm. Qanun layihəsinə səs verəcəyəm, amma Səməd müəllimdən bir məsələ ilə bağlı münasibət bildirməsini istərdim. Bu da ondan ibarətdir ki, mətbuatdan oxuduğumuza görə, ABŞ Yunanıstan üzərindən Ukraynaya qaz satmağımızın qarşısını alıb. Səməd müəllimin bu barədə məlumatı varmı? Əgər varsa, görüşlər zamanı bu məsələ də müzakirə olundumu?”, – deyə sual edib.
Komitə sədri cavabında Azərbaycanın enerji təhlükəsizliyində mühüm aktor olduğunu bildirib: “Aralıq dəhlizi, neft və qaz istehsalı, eləcə də ölkəmizin qonşu dövlətlərlə münasibətləri ilə bağlı çox dərin və məhsuldar müzakirələr apardıq. Bütün danışıqlar milli maraqlar çərçivəsində həyata keçirilib”.
Müzakirələr zamanı çıxış edən İctimai birliklər və dini qurumlar komitəsinin sədri Fazil Mustafa tikinti sahəsindəki problemlərdən bəhs edib: “Ötən gün Hövsan qəsəbəsində bir qəzalı binanın balkonunun uçması nəticəsində qadın xəsarət alıb. Mən Bakıxanov qəsəbəsində 170-ə yaxın qəzalı binaya baxış keçirmişəm. Bütün dövlət orqanlarına müraciət etdim, hamısının aktları var ki, bina qəzalıdır. Hamı özünü sığortalayıb. Sabah hansısa bina uçsa, məsuliyyəti heç kim üzərinə götürməyəcək. Halbuki sadə bir mexanizm var”. Fazil Mustafa bu sahədəki məsuliyyətsizliyin sərhəd tanımamasına aid bunları söyləyib: “Sahibkar bir binanın pulunu ödəyir, dövlət büdcəsindən bir qəpik pul xərclənmir, beşmərtəbə əvəzinə doqquzmərtəbəli bina tikir, 5 mərtəbəyə həmin sakinləri köçürür, dörd mərtəbəni də satır, özü pul qazanır. Sadə mexanizmləri tətbiq etmək əvəzinə vətəndaşın həyatının risk altına atılmasının məsuliyyətini heç kim daşımır. Çünki hamının aktı var, özünü sığortalayıb”.
Milli Məclisin iclasında “Hərbi xidmətkeçmə haqqında” Əsasnamənin təsdiq edilməsi barədə” və “Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanunlarında dəyişiklik edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası qanununun layihəsi birinci oxunuşda müzakirəyə çıxarılaraq qəbul edilib. Layihə barədə Müdafiə, təhlükəsizlik korrupsiya ilə mübarizə komitəsinin sədri Arzu Nağıyev məlumat verib. Komitə rəhbəri bildirib ki, hazırda Silahlı Qüvvələrin yüksək tələbat olan ixtisaslara malik olan hərbi qulluqçularla (həkim, İT mütəxəssisi, maliyyəçi, hüquqşünas və s.) komplektləşdirilməsində, habelə səfərbərlik ehtiyatlarının zabit heyəti ilə formalaşdırılması məqsədilə bəzi qanunvericilik aktlarında dəyişiklik edilməsinə zərurət yaranıb: “Belə ki, mövcud qanunvericiliyə əsasən, ali təhsilli çağırışçılar 1 il müddətli həqiqi hərbi xidmət keçdikdən sonra zabit hazırlığı üzrə kursu müvəffəqiyyətlə bitirərək bağlaşma əsasında könüllü surətdə 1 il 6 ay müddətinə zabitlərin həqiqi hərbi xidmətinə qəbul edilə bilərlər. Bu da öz növbəsində həmin şəxslərin Silahlı Qüvvələrdə ümumilikdə 2 il 6 ay xidmət etmələri və həmin şəxslərin zabitlərin həqiqi hərbi xidmətinə maraq göstərməmələri ilə nəticələnir. Təqdim edilən qanun layihəsi zabitlərin həqiqi hərbi xidmətkeçməsi qaydalarının və bir sıra normaların təkmilləşdirilməsi məqsədilə hazırlanıb”.
A.Nağıyev qanun layihəsində aşağıdakı dəyişikliklərin nəzərdə tutulduğunu açıqlayıb:
- Ehtiyatdan müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırılan və ya bağlaşma əsasında həqiqi hərbi xidmətə könüllü daxil olan zabitlərin dinc dövrdə həqiqi hərbi xidmət müddətinin 6 ay azaldılaraq 1 il müəyyən edilməsi;
- Müddətli həqiqi hərbi xidmət dövründə zabit hazırlığı kursunu müvəffəqiyyətlə bitirərək zabitlərin həqiqi hərbi xidmətinə könüllü daxil olan ali təhsilli müddətli həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçularına leytenant hərbi rütbəsinin verilməsi;
- “Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun və normayaratma texnikasının tələblərinə uyğun olaraq, “Hərbi xidmətkeçmə haqqında Əsasnamə”də bir sıra normaların uyğunlaşdırılması, ifadələrin dəqiqləşdirilməsi və texniki xarakterli dəyişikliklərin edilməsi”.
Komitə sədri qeyd edib ki, qanun layihəsinin qəbul edilməsi Silahlı Qüvvələrin peşəkar zabit heyəti ilə, xüsusilə də yüksək tələbat olan ixtisaslara malik olan hərbi qulluqçularla komplektləşdirilməsinə əhəmiyyətli töhfə verməklə yanaşı, zabit kimi 1 il hərbi xidmət keçmiş daha hazırlıqlı şəxslərin hesabına səfərbərlik ehtiyatının formalaşdırılmasına, bununla da bu sahədə olan problemlərin həllinə xidmət edəcək. Layihə səsə qoyularaq qəbul edilib.
Daha sonra “Dövlət qulluğu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Qanununun layihəsi ikinci oxunuşda müzakirə olunub. Deputat Vüqar Bayramov çıxışında bildirib ki, dövlət qulluğuna qəbulu nəzərdə tutan maddəyə edilən dəyişikliklər prosedurların asanlaşdırılmasına və dəqiqləşdirilməsinə xidmət edir: “Bununla yanaşı, həmin maddə üzrə dövlət qulluğuna qəbul proseslərin daha sadələşdirilməsi məqsədəuyğun olardı. Dövlət qulluğuna qəbul olunma qaydalarının daha da təkmilləşdirilməsi hər zaman prioritet olaraq qalmaqdadır. Hazırda dövlət qulluqçularının sayı 27,4 min nəfərdir ki, onların da 30,3 faizini qadınlar təşkil edir”. V.Bayramov qeyd edib ki, ötən il dövlət qulluqçularının orta aylıq əməkhaqqı əvvəlki ilə nisbətən 2 faiz artaraq 1971,0 manata çatıb: “Bu il reallaşan sosial paket həmin vətəndaşlarımızın əməkhaqlarında daha yüksək artımlara imkan verib. Bununla yanaşı, hazırda dövlət qulluqçularının orta aylıq maaşı ölkə üzrə orta aylıq əməkhaqqından 2 dəfə çoxdur. Bu da dövlət qulluğuna marağın yüksək olması səbəblərindən biridir”.
Deputat əlavə edib ki, dövlət qulluqçularının 7,4 faizi dövlət orqanlarında inzibati vəzifələrin ali – 3-cü təsnifatlarda çalışır: “92.6 faizi digər təsnifatlarda, o cümlədən 46,6 faizi 7-ci təsnifatı, 22,2 faizi isə dövlət qulluğunun yardımçı vəzifələri üzrə işləyirlər. Bu isə o deməkdir ki, dövlət qulluqçuların böyük əksəriyyəti üçün işə qəbulla bağlı tələblər tətbiq olunur. Bununla yanaşı, hazırda dövlət qulluqçularının 69.5 faizi 5 ildən çox çalışanlardır. Dövlət qulluqçularının 6,4 faizi 1 ilədək, 24,1 faizi 1 ildən 5 ilədək, 22,9 faizi 5 ildən 10 ilədək, 18,6 faizi 10 ildən 15 ilədək, 28,0 faizi isə 15 il və daha çox qulluq stajına malikdir. Təbii ki, bu sahədə aparılan dərinləşidirlimiş islahatlar dövlət qulluqçularının yaş intervalına da təsir göstərib. Hazırda dövlət qulluğunda çalışanların tən yarısının yaşı 40-dan aşağıdır. Bu isə dövlət qulluğunda işə qəbulda keyfiyyət meyarları baxımdan vacib hesab olunur”.
Yekunda spiker Sahibə Qafarova növbəti iclasın 2 dekabrda keçiriləcəyini bildirib.
Bashlibel.az
